31/10/2022
Ból podniebienia a chrapanie

Przyczyny bólu podniebienia

Ból podniebienia miękkiego kojarzony jest głównie ze stanami chorobowymi jamy ustnej i gardła. Pojawiające się pieczenie lub uciążliwe swędzenie znacznie utrudniają przełykanie pokarmów, napojów czy nawet śliny. Jeśli taki stan utrzymuje się kilka dni i nie następuje żadna poprawa, warto zgłosić się do lekarza rodzinnego, który oceni stan podniebienia i podejmie decyzję o leczeniu bądź skierowaniu do specjalisty.

Dyskomfort jamy ustnej i pieczenie podniebienia mogą powodować między innymi:

• uszkodzenia mechaniczne powstałe w wyniku przypadkowego przełknięcia czegoś ostrego i twardego (kość, pestka),
• przewlekłe zapalenie gardła,
• grzybicze zapalenie gardła,
• afty,
• oparzenie podniebienia gorącym napojem lub potrawą,
• bakteryjne infekcje spowodowane nieprawidłową higieną jamy ustnej lub zarażeniem,
• alergie pokarmowe,
• infekcja górnych dróg oddechowych (nieżyt nosa),
• palenie papierosów,
• refluks kwaśnych soków żołądkowych do przełyku.

Wizyta w gabinecie i dokładny wywiad lekarski umożliwi prawidłowe rozpoznanie objawów, przyczynę podrażnienia podniebienia, i dobranie kuracji, która przywróci komfort w obrębie jamy ustnej.

Dlaczego chrapanie powoduje dyskomfort w jamie ustnej

Niekiedy żadnej z powyższych przyczyn nie da się potwierdzić, a ból podniebienia wciąż przeszkadza w funkcjonowaniu. Warto wtedy dokładnie przeanalizować, kiedy najczęściej się on pojawia. Jeśli jest to związane z porannym wstawaniem lub poobiednią drzemką, to możesz być pewien, że winę za to ponosi chrapanie podczas snu.

Osoby chrapiące śpiąc najczęściej oddychają przez usta, co w dłuższej perspektywie prowadzi do wysuszenia śluzówek jamy ustnej i gardła. Suchości często towarzyszy zalegająca, gęsta wydzielina i nieprzyjemne pieczenie.

Ponadto winę za podrażnienia delikatnych tkanek jamy ustnej mogą ponosić wibracje pojawiające się podczas chrapania, kiedy podniebienie miękkie się zapada tworząc barierę dla przepływu powietrza.

Dlaczego chrapiemy?

Dawniej istniał pogląd, że chrapanie jest oznaką dobrego, głębokiego snu. Dziś już wiemy, że to mit. Mimo że chrapanie samo w sobie nie jest chorobą, to jednak jest skutkiem upośledzenia przepływu powietrza przez górne drogi oddechowe podczas snu.

Powstaje wskutek wiotczenia mięśni przełyku. Tylna część gardzieli opada stykając się z nasadą języka i utrudniając swobodne oddychanie.

Przyczyny chrapania mogą leżeć także w wadach budowy dróg oddechowych lub ich stanach chorobowych, takich jak:

• nieprawidłowości anatomiczne przegrody nosa (krzywa lub załamana przegroda),
• przerost migdałków podniebiennych i gardłowych,
• niedrożność spowodowana chorobami gardła (angina, infekcja wirusowa lub grzybicza),
• otyłość (tkanka tłuszczowa wokół gardła powoduje zwężenie dróg oddechowych),
• rosnące guzy jamy ustnej.

Nie zapominajmy także o bardziej prozaicznych powodach, do których należy zły dobór poduszki lub materaca, niewygodna poazycja snu, czy spożywanie środków obniżających napięcie mięśniowe (leki uspokajające, alkohol).

Czy chrapanie może być niebezpieczne?

Wiemy już, że od chrapania często boli podniebienie. Jednak tak naprawdę jest to jedynie "wierzchołek góry lodowej". Chrapanie znacząco pogarsza jakość snu, a osoby go doświadczające często budzą się zmęczone, niewyspane i rozdrażnione.

Sen to podstawowy mechanizm regeneracji organizmu i zdobywania energii na cały dzień aktywności. Jeśli jest on nieprawidłowy bądź śpimy za krótko, odbija się to na naszym ogólnym zdrowiu.

Objawy chrapania" to przewlekłe zmęczenie, apatia, ból głowy, brak koncentracji, rozwój innych zaburzeń snu, w tym groźnego bezdechu sennego, a także hipersomnia.

Chrapanie a bezdech senny

Wiele osób nie jest świadome przykrych konsekwencji wynikających z chrapania. Na szczęście w mediach coraz częściej porusza się problem występowania bezdechu sennego i jego zagrożeń dla zdrowia, a nawet życia. Skąd jednak mamy wiedzieć, czy chrapanie to już bezdech senny?

Najprostszym sposobem jest rozmowa z osobą, która śpi obok lub w tym samym pokoju. Jeśli zaobserwowała długie przerwy pomiędzy poszczególnymi oddechami i epizodami chrapania, prawdopodobnie możemy mieć do czynienia z bezdechem.

Na występowanie tego zaburzenia mogą wskazywać także liczne wybudzenia, w trakcie których ma się uczucie duszenia i braku powietrza. Warto też udać się do lekarza specjalisty, który wykona test na bezdech i zleci stosowne badania.

Leczenie chrapania

Chrapania i objawów towarzyszących mu nie powinno się ignorować, zwłaszcza jeśli dochodzi do bezdechów. Leczenie należy rozpocząć od prawidłowej i specjalistycznej diagnostyki lekarskiej, która pomoże ustalić główną przyczynę i dopasować do niej właściwą terapię.

Stosowanie środków dostępnych w aptekach, mających za zadanie zmniejszyć uciążliwość chrapania nie może zastąpić leczenia. Nie istnieją badania, które potwierdziłyby skuteczność tych preparatów, a tym samym narażamy się na pogłębienie problemu.

Terapia najczęściej opiera się na eliminacji czynnika powodującego chrapanie. Mogą to być metody inwazyjne (operacja przegrody nosowej lub plastyka podniebienia miękkiego) lub nieinwazyjne (zmiana leków nasennych, odstawienie alkoholu, redukcja masy ciała, zmiana materaca czy dostosowanie wysokości poduszki). Istnieją także sprawdzone domowe sposoby na chrapanie, które wspomogą leczenie i pozbycie się dolegliwości.

W przypadku stwierdzenia obturacyjnego bezdechu sennego lekarz może zlecić także tlenoterapię z wykorzystaniem aparatów CPAP.

Ból podniebienia miękkiego - jak sobie z nim radzić

Bolesność podniebienia naprawdę może uprzykrzyć życie, dlatego w przypadku utrzymywania się tego objawu warto oprócz łagodzenia nieprzyjemnych odczuć, podjąć leczenie. Powinno ono być nakierowane na przyczynę wrażliwego problemu.

Jeśli jest to poparzone podniebienie, możemy łagodzić ból poprzez jedzenie powoli i małymi łyżkami zimnego jogurtu lub kefiru. Podobnie otarcia możemy uśmierzać spożywaniem zimnych napoi lub lodów.

Natomiast jeśli ból gardła spowodowany jest jakąkolwiek infekcją, koniecznie udajmy się do lekarza, który rozpozna czynnik chorobotwórczy i dobierze leki. Wirusowym, bakteryjnym i grzybiczym zapaleniom jamy ustnej sprzyja obniżona odporność i nieprawidłowa higiena, dlatego warto włączyć do terapii płukania jamy ustnej roztworem wody utlenionej bądź naparami z ziół, a także produkty zawierające witaminy C, D, B i E oraz kwas foliowy, żelazo, cynk i selen.

Leczenie bólu podniebienia spowodowanego suchością gardła

Przesuszona błona śluzowa bardzo często sprawia, że pojawia się ból podniebienia spowodowany podrażnieniem. Najłatwiej walczyć z tym poprzez właściwe nawilżenie jamy ustnej.

Przede wszystkim powinniśmy pić dużo płynów i zadbać o właściwą wilgotność w sypialni. Jeśli powietrze jest zbyt suche, warto zaopatrzyć się w specjalne nawilżacze bądź przed udaniem się spać możemy położyć na kaloryferze mokry ręcznik.

Bolące podniebienie i suchość w gardle możemy eliminować także środkami aptecznymi, a więc specjalnymi płukankami z dodatkiem soli emskiej, tabletkami do ssania, syropami czy wygodnymi sprejami.

Warto również unikać używek, które często wpływają na podrażnione podniebienie. Należą do nich papierosy, kawa, silna herbata czy alkohol.

Pamiętajmy, że jeśli objawy nasilają się i nie ustępują przez dłuższy czas, konieczna jest wizyta u lekarza.