24/11/2019
Bezdech senny a cukrzyca

Choć mogłoby się wydawać, że są to dwa zupełnie różne schorzenia, badania wykazują, że istnieje bardzo ścisły związek między nimi. Jak bardzo? Na obturacyjny bezdech senny (OBS) cierpi aż 70% pacjentów z cukrzycą typu 2. Jednocześnie u osób z bezdechem sennym prawdopodobieństwo wystąpienia cukrzycy wzrasta nawet do 70%. Dlatego też bardzo ważna jest profilaktyka i leczenie już wykrytych schorzeń tego typu.

Co łączy te choroby?

Przynajmniej część symptomów obu chorób jest bardzo podobna. Sprawia to, że w niektórych przypadkach wczesne rozróżnienie ich może być kłopotliwe. Objawy takie jak nadmierna senność w ciągu dnia, zmęczenie, otyłość lub częste oddawanie moczu w nocy są kojarzone przede wszystkim z cukrzycą, ale bardzo często towarzyszą także nieleczonemu OBS. Dlatego też, jeśli zaczną się one pojawiać, powinniśmy zbadać się nie tylko pod kątem cukrzycy, ale także bezdechu sennego. W związku z tym warto, aby ktoś z bliskich monitorował pacjenta w czasie snu. Uzyskane w ten sposób informacje będą pomocne w postawieniu właściwej diagnozy i skierowaniu pacjenta na odpowiednią terapię. Warto też pamiętać, że według aktualnych zaleceń, po zdiagnozowaniu jednej z tych chorób lekarze zalecają wykonanie krzyżowej diagnostyki przesiewowej. W podobny sposób można także ograniczyć ryzyko wystąpienia obu tych chorób. W ramach profilaktyki zaleca się zmianę nawyków żywieniowych i stylu życia. Osoby prowadzące siedzący tryb życia lub z nadwagą powinny także zażywać regularnie ruchu, np. przez ćwiczenia. Warto także zrezygnować z palenia papierosów i innych używek.

Czy bezdech senny może być przyczyną cukrzycy?

Jak pokazują badania przeprowadzone na grupie pacjentów z cukrzycą typu 2, OBS należy do grupy niezależnych czynników ryzyka wpływających na rozwój tej choroby. Bezdech nocny prowadzi do zmniejszenia tolerancji glukozowej organizmu oraz zwiększenia oporności tkanek na insulinę. Sprawia to, że organizm nie jest w stanie właściwie wykorzystywać insuliny do regulacji poziomu glukozy, wchodząc w stan przedcukrzycowy. U pacjentów z już rozwiniętą cukrzycą OBS znacznie utrudnia jej wyrównanie metaboliczne. Zwiększa także prawdopodobieństwo wystąpienia tzw. stanu przedrzucawkowego.

W związku z tym w żadnym wypadku nie można lekceważyć objawów, dających podejrzenie występowania bezdechu sennego. Już zwykłe chrapanie może bowiem nawet siedmiokrotnie zwiększyć ryzyko wystąpienia cukrzycy.

Jak przebiega rozwój cukrzycy u chorych z OBS?

Ogólnie mówiąc, w trakcie bezdechów sennych dochodzi do nadmiernego pobudzenia współczulnego układu nerwowego, co prowadzi do utrzymywania się wysokiego poziomu glukozy we krwi. Taki stan utrzymujący się chronicznie jest jedną z przyczyn rozwoju cukrzycy typu 2. Poniżej zawarliśmy nieco bardziej szczegółowe informacje o wpływie OBS na rozwój cukrzycy.

Jednym ze skutków bezdechu sennego jest hipoksja. Należy przez nią rozumieć niedobór tlenu w tkankach. Powtarzająca się cyklicznie wraz z kolejnymi bezdechami hipoksja powoduje stres niedotlenionych tkanek. W odpowiedzi wydzielany jest kortyzol (z nadnerczy). Przewlekle utrzymujący się w organizmie nadmiar tego hormonu jest przyczyną rozwoju insulinooporności, a w następstwie także cukrzycy typu 2.

Przy bezdechu sennym organizm produkuje także znacznie więcej cytokin (białek biorących udział w odpowiedzi immunologicznej i indukujących zapalenia), w tym przede wszystkim interleukiny 6 i TNFα. Sprzyjają one rozwojowi oporności tkanek na insulinę, blokując służące jej transportowi kanały.

Wspomniana już cykliczna (przerywana) hipoksja jest także przyczyną zaburzeń wydzielania glukagonu. Hormon ten ma działanie przeciwne do insuliny. Przy jego wzmożonym wydzielaniu rośnie stężenie glukozy we krwi, a tym samym ryzyko rozwoju cukrzycy.

Nie bez znaczenia jest również potwierdzony badaniami fakt, że spora część pacjentów z OBS cierpi także na nadwagę i otyłość. Wpływ zbyt dużej masy ciała na zmniejszenie wrażliwości na insulinę jest powszechnie znany. W połączeniu z wynikającą z bezdechu sennego insulinoopornością daje zatem bardzo duże prawdopodobieństwo rozwoju cukrzycy i negatywnie wpływa na przebieg tego schorzenia.

Wejdź również na https://zdrowysen.info/bezdech-senny-u-diabetykow i dowiedz się więcej.

Leczenie OBS a cukrzyca

Aktualnie najskuteczniejszą, a zarazem najprostszą metodą leczenia bezdechu sennego jest zastosowanie aparatu CPAP. W wielu przypadkach efekty są odczuwalne już przy pierwszym użyciu.

Jeśli pacjent z OBS choruje także na cukrzycę lub cierpi na choroby naczyniowe i serca, może liczyć na znacznie szybsze podjęcie decyzji o zastosowaniu terapii CPAP. Bezdech zwiększa bowiem ryzyko wystąpienia tzw. nagłego zgonu sercowego w czasie snu oraz pogłębia niedotlenienie mięśnia sercowego. Terapia ta pomaga także zmniejszyć arytmie.

Najważniejszy z punktu widzenia cukrzycy będzie jednak fakt, że proces leczenia bezdechu aparatem CPAP wpływa na poprawę wyrównania cukrzycy.

Podsumowanie

Zarówno w przypadku cukrzycy, jak i bezdechu sennego niezwykle ważne jest odpowiednio wczesne wykrycie i przeprowadzenie leczenia. Ze względu na bardzo podobne symptomy obu schorzeń, pacjenci z podejrzeniem jednego, powinni być także kierowani na badania dotyczące drugiego. Istnieje bowiem bardzo ścisły związek między nimi, a występowanie bezdechu sennego może przyspieszyć rozwój cukrzycy typu 2. Nie powinniśmy więc lekceważyć uwag bliskich dotyczących naszych kwestii zdrowotnych (np. głośne chrapanie w nocy). Nawet z tak, zdawałoby się, błahymi objawami warto udać się do lekarza, zwłaszcza gdy powtarzają się chronicznie.